Wspomnienie o Janie Hanaszu
18 października w wieku 86 lat zmarł prof. dr hab. Jan Hanasz,
radioastronom, kierownik Pracowni Astrofizyki CAMK PAN w Toruniu w latach
1981-1985 r., odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,
członek Kapituły Fundacji Polcul, od roku 2016 - uchwałą Rady Miasta -
honorowy obywatel Torunia.
Jan Hanasz był wspaniałym człowiekiem, życzliwym i serdecznym kolegą.
Urodził się 29 lipca 1934 roku w Poznaniu. W 1955 roku został absolwentem
astronomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu i podjął pracę
naukową w Zakładzie Astronomii PAN, który w 1976 roku został oficjalnie
przemianowany na Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN w
Warszawie. W latach 1964-1966 był stypendystą Wydziału Astrofizyki CSIRO w
Sydney. Po powrocie ze stypendium kierował przygotowaniami polskiego
eksperymentu naukowego na radzieckim satelicie Interkosmos-Kopernik 500. W
trudnym okresie stanu wojennego został kierownikiem Pracowni Astrofizyki
(obecnie Zakład Astrofizyki I) CAMK PAN w Toruniu. Funkcję tę pełnił do
momentu zatrzymania przez SB podczas emisji TV Solidarność nadającej hasła
nawołujące do bojkotu zbliżających się wyborów. Jan Hanasz w stanie
wojennym, po internowaniu przywódców, poświęcił się działalności związkowej,
zostając w latach 1982-1983 rzeczywistym przywódcą podziemnych struktur
Solidarności w województwie toruńskim. Organizował m. in. publikacje
Toruńskiego Informatora Solidarności (TIS) oraz kolportaż prasy podziemnej z
całej Polski. Jego najbardziej spektakularnym osiągnięciem było
zorganizowanie podziemnego radia i TV Solidarność Toruń. Podczas emisji
audycji TV został aresztowany i skazany na półtora roku więzienia w
zawieszeniu na trzy lata. Został też pozbawiony stanowiska docenta oraz
kierownika Pracowni Astrofizyki i przeniesiony na niższe stanowisko,
z zakazem wyjazdów zagranicznych. Po wyjściu z aresztu wrócił do pracy
podziemnej; w roku 1987 zorganizował seryjną produkcję nadajników do emisji
haseł na wizji państwowej TV, przerwaną konfiskatą sprzętu na Wydziale
Fizyki Uniwersytetu Gdańskiego. Szykanowanie trwało do 1989 roku, kiedy to
przywrócono go na stanowisko docenta w CAMK PAN. W 1994 roku Jan Hanasz
przeszedł do pracy w Centrum Badań Kosmicznych PAN, gdzie kontynuował
rozpoczęte w CAMK PAN prace nad realizacją programu badawczego polskiego
radiospektropolarymetru „Polrad” umieszczonego na rosyjskim satelicie
„Interball-2 Zorzowy”, badającego w latach 1996-1999 Zorzowe Promieniowanie
Kilometrowe. W 2007 roku uzyskał tytuł profesora za osiągnięcia na polu
badań satelitarnych promieniowania radiowego wokół Ziemi.
Pracownicy CAMK PAN
|